Danas je utorak, 10. rujna, 253. dan 2023. godine. Do kraja godine ima još 112 dana.

1526. godine, turska vojska predvođena sultanom Sulejmanom Drugim zauzela je Budim nakon pobjede nad Mađarima u Mohačkoj bitci. Budim je postao sjedište Budimskog pašaluka, provincije Otomanskog carstva sljedećih 150 godina.

1721. godine, Švedska i Rusija su sklopile mir u Nistadu u Finskoj, okončavajući Veliki sjeverni rat započet 1700. godine. Ruski car Petar Veliki porazio je Šveđane i dobio izlaz na Baltičko more. Rusiji su pripale prostrane teritorije od Finskog do Riškog zaljeva, kao i gradovi Riga, Revel i Narva.

1839. godine rođen je američki filozof i logičar Charles Sanders Peirce, osnivač pragmatizma. Vjerovao je da se ideje najbolje mogu ispitati istraživanjem posljedica koje izazivaju. Nije imao univerzitetsku karijeru, već je većinu vremena proveo radeći u vladinim službama. Njegovi utjecajni „Sabrani spisi“ objavljeni su posthumno.

1855. godine rođen je njemački arheolog Robert Koldewey, koji je istraživao Vavilon od 1899. do 1917. godine, dokazujući da je ta biblijska metropola na rijeci Eufrat, južno od Bagdada, zaista postojala.

1875. godine, Poginuo je srpski hajdučki harambaša Petar Pecija Petrović, vođa ustanka iz 1853. godine poznatog kao Pecijina buna.

1890. godine rođen je austrijski pisac Franz Werfel. Početkom karijere veličao je ljubav i dobrotu, a kasnije istraživao patnju i smrt. Njegova najpoznatija novela je „Nije kriv ubica, kriv je ubijeni“.

1906. godine objavljen je prvi broj „Šabačke čivije“, humorističko-satiričnog lista u Srbiji koji je izlazio do 1909. godine.

1914. godine rođen je američki filmski redatelj Robert Wise, dobitnik dvije nagrade „Oscar“.

1919. godine, u Sen Žermenu kod Pariza, zaključen je mirovni ugovor između Austrije i pobjedničkih sila Prvog svjetskog rata.

1927. godine rođena je peruanska pjevačica Yma Sumac, s jedinstvenim opsegom glasa od četiri oktave.

1939. godine, Kanada je objavila rat nacističkoj Njemačkoj, čime je sukob u Europi prerasao u svjetski rat.

1942. godine, Britansko ratno zrakoplovstvo je napalo Düsseldorf s 476 aviona, bacivši 100.000 bombi na taj njemački grad.

1943. godine, nakon kapitulacije fašističke Italije u Drugom svjetskom ratu, Rim je okupirala vojska nacističke Njemačke.

1945. godine, u Norveškoj je osuđen na smrt Vidkun Quisling, vođa norveških fašista, koji je pomažući Njemačkoj da okupira Norvešku postao premijer marionetske vlade.

1964. godine, ministri vanjskih poslova zemalja Organizacije afričkog jedinstva su prihvatili plan za okončanje građanskog rata u Kongu.

1967. godine, građani Gibraltara su na referendumu odlučili ostati pod britanskom upravom, odbacujući mogućnost pripajanja Španiji.

1974. godine, Portugal je priznao nezavisnost Gvineje Bisao pod vođstvom predsjednika Luísa Cabrala.

1976. godine, u sudaru putničkih aviona „Trident“ British Airwaysa i „DC-9“ Jugoslavenskog aerotransporta sjeverno od Zagreba poginulo je 176 ljudi.

(Article continues..)