Alarmantni podaci o sušnim godinama i riziku od degradacije zemljišta u Republici Srbiji bili su teme okruglog stola „Ka Srbiji otpornoj na suše“ koji je nedavno održan u Sremskim Karlovcima. Direktorka Centra za ekologiju i održivi razvoj (CEKOR) Nataša Đereg iznela je alarmantne statistike, navodeći da je u periodu od 2011. do 2020. godine učestalost godina sa sušama bila čak 50 odsto, što je pet puta više nego u prethodnom razdoblju.
Prema podacima Ministarstva za zaštitu životne sredine, od 2001. do 2021. godine skoro 30 odsto teritorije Srbije je bilo pod umerenim rizikom, a 28 odsto pod visokim rizikom od degradacije zemljišta. Đeregova je istakla da čak 14 procenata teritorije nosi veoma visok ili ekstremno visok rizik.
Uzroci degradacije zemljišta su promena u režimu padavina, porast temperature i erozija, a šume su najbolji saveznik u sprečavanju erozije. Međutim, Vojvodina je jedna od najmanje pošumljenih regija u Evropi, sa svega 7,97 odsto teritorije pod šumama.
Cilj okruglog stola bio je istaknuti potrebu za ublažavanjem klimatskih promena i degradacije zemljišta, kao i spremnost za reagovanje u slučaju suše kao elementarne nepogode. Predloženo je osnivanje Fonda za štete od klimatskih promena i veća edukacija poljoprivrednika o osiguranju useva.
Na skupu su učestvovali predstavnici Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo, „Vojvodinašuma“, „Voda Vojvodine“ i Društva za zaštitu životne sredine „Okanj“ iz Elemira, kao i predsednik Ekološkog pokreta Vrbasa Ratko Đurđevac. Đurđevac je istakao da bez zakonskih podsticaja za konverziju poljoprivrednog u šumsko zemljište i sistemskog vraćanja uzurpiranog zemljišta kraj puteva, neće biti rezultata u podizanju zelenih zaštitnih pojaseva, što će dovesti do nastavka erozije i isušivanja oranica.
U cilju prevencije degradacije zemljišta i pripreme za sušne periode, potrebno je hitno preduzeti konkretne korake i osigurati bolju zaštitu prirodne sredine. Ovo je apel stručnjaka i učesnika okruglog stola kako bi se sačuvali resursi zemlje i omogućio održiv razvoj u budućnosti.
