Rešenje zagonetke mnogo je važnije za ceo svet od puke radoznalosti

Vesna Vuković avatar

Polje udubljenja u oblasti Big Sur, blizu obale centralne Kalifornije, krije misteriozne kraterima na dnu Tihog okeana. Decenijama nakon otkrića ovih rupa, naučnici sa Instituta za istraživanje akvarijuma zaliva Monterej (MBARI) i Univerziteta Stanford smatraju da su otkrili uzrok ovog čudnog fenomena. Prema općeprihvaćenoj teoriji, rupe su rezultat oslobađanja metana ili tečnosti iz unutrašnjosti Zemlje, ispirući fini sediment. Međutim, nedavna istraživanja pokazuju da su rupe vjerovatno nastale zbog gravitacije, a ne izbijanja gasova ili tečnosti.

Polje udubljenja u oblasti Big Sur najveće je takve vrste u Severnoj Americi, i veličine je Los Anđelesa. Udubljenja su prosečno širine 175 metara i dubine pet metara. Takođe, ovo je područje na kojem se planira izgradnja vetroelektrana na moru, ali postoji zabrinutost zbog prisutnosti metana koja bi mogla ugroziti stabilnost infrastrukture.

Tokom nedavne ekspedicije nazvane „Sur pokmarks“, podvodni robot otkrio je dokaze o ventilima metana ili otvorima kroz koje izbija tečnost. Međutim, naučnici tvrde da su rupe nastale uslijed gravitacijskih tokova sedimenta koji su nastali prije 280.000 godina. Posljednji obiman tok sedimenta dogodio se prije 14.000 godina, vjerovatno zbog zemljotresa ili urušavanja padine.

Istraživači sa MBARI-ja sugeriraju da su velike erozije u središtu udubljenja mogle nastati uslijed događaja poput zemljotresa ili urušavanja padine, što bi moglo uzrokovati dovoljnu eroziju za stvaranje širih tragova. Također, smatraju da je moguće da su rupe formirane kao „lanci“ uslijed eskalacije velike količine sedimenta.

Iako ovo polje udubljenja predstavlja jedno od najistraženijih područja morskog dna na zapadnoj obali SAD-a, naučnici još uvijek nemaju odgovore na mnoga pitanja vezana za kretanje sedimenta ili tečnosti u okeanima. Zbog toga se nastavlja istraživati ovaj zagonetni pejzaž kako bi se otkrile nepoznanice i razvile nove industrije.

U zaključku, važno je istraživanje morskog dna i razumijevanje njegovog funkcioniranja radi očuvanja životne sredine i razvoja obnovljivih izvora energije. Istraživanje ovakvih fenomena pomaže u donošenju informiranih odluka o korištenju morskih resursa, te doprinosi razvoju novih tehnologija poput vetroparkova na moru i rudnika na morskom dnu.

Vesna Vuković avatar