Srpska agencija Tanjug objavila je nedavno da je tokom 2022 godine u Srbiji sklopljeno 32,821 brakova, što je za gotovo 3,000 brakova manje nego 2011. godine. Sa druge strane, zabilježen je i porast broja razvoda, sa 9,813 razvoda 2022. godine, što je za 1,562 više nego 2011. godine. Ovo je izjavila Gordana Bjelobrk, načelnica Odeljenja za demografiju Republičkog zavoda za statistiku (RZS).
Prema podacima, prosečna starost mladoženje za sklapanje braka bila je 34,1 godinu, a za neveste 31,1 godinu. Najstariji parovi koji stupaju u brak žive u beogradskom regionu, dok su najmlađi parovi pronađeni u Šumadiji i zapadnoj Srbiji.
Kada se posmatra broj sklopljenih brakova u odnosu na broj stanovnika, najbolje rangirani regioni su beogradski, Šumadija i Zapadna Srbija, sa 5,1 odsto, dok je najniža stopa zabeležena u južnoj i istočnoj Srbiji, sa 4,5 odsto.
Najveći broj razvedenih brakova trajao je do četiri godine, a svaki peti brak trajao je od pet do devet godina. Svaki drugi razvedeni brak bio je sa zajednicom sa decom, od kojih je 27% bračno partnerstvo imalo jedno dete. Najmanja stopa razvoda evidentirana je kod brakova koji su trajali između 20 i 24 godine.
Kada se posmatraju stope razvoda brakova po regionima, najnižu stopu beleže Šumadija i Zapadna Srbija, sa nešto više od jedan odsto, dok ih je najviše u Vojvodini, sa skoro dva odsto. Svega 13 odsto građana odlučuje se da posle prvog braka ponovo stupi u bračnu zajednicu, a na ovaj korak se odlučuju pre muškarci, nego žene.
Prema podacima iz 2022. godine, 277,140 osoba žive u vanbračnim zajednicama, a 76,238 se odlučilo za potomstvo u vanbračnoj zajednici.
Milica Vesković Anđelković, docentica na odeljenju za sociologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu, izjavila je za Tanjug da ovakvi podaci ne iznenađuju, s obzirom da su alternativne forme partnerstva u odnosu na brak opšte prihvaćene.
Bjelobrk i Veskovć Anđelković ocjenjuju da Srbija stoji bolje u odnosu na zemlje Evropske unije po pitanju stope sklopljenih brakova, ali i razvoda, dok su u poređenju sa zemljama regiona procenti na gotovo istom nivou. Bjelobrk ističe da u Srbiji stopa zaključenih brakova na 1,000 stanovnika iznosi oko 4.8% i da je stopa razvedenih brakova u Srbiji 1.4% na 1,000 stanovnika dok u EU iznosi 1.7% na 1,000 stanovnika.
Vesković Anđelković napominje da je evidentno da sve evropske zemlje koje su prošle kroz demografsku tranziciju i proces početka planiranja porodice imaju iste trendove. Iako sve ovo ne iznenađuje, zabrinjava trend sve manjeg rađanja kao i demografska slika koja ukazuje na sve starije stanovništvo.
