PODGORICA — Nakon najave zaokreta u politici Sjedinjenih Američkih Država prema donedavnim saveznicima, uključujući Evropsku uniju i Ukrajinu, predsjednik Crne Gore Jakov Milatović je izjavio da Crna Gora podržava pravedan i trajan mir u Ukrajini, naglašavajući solidarnost sa narodom te zemlje. Međutim, do ponedjeljka, Glas Amerike nije dobio odgovor iz Vlade Milojka Spajića o poziciji Crne Gore u ovim novim međunarodnim okolnostima, kao ni o uticaju tih okolnosti na put Crne Gore ka EU i buduće odnose sa ključnim NATO partnerima, SAD i EU.
Dugogodišnji crnogorski diplomata Željko Perović smatra da Crna Gora ostaje strateški partner Sjedinjenim Američkim Državama. On ističe da će, bez obzira na to ko bude na vlasti u SAD, odnosi između Crne Gore i Amerike ostati najbolji mogući. Perović ukazuje da su odnosi između SAD i EU, kao i između SAD i Rusije, doživjeli značajne promjene od dolaska američkog predsjednika Donalda Trampa na vlast.
Prema Perovićevim rečima, crnogorska vlast se nalazi u teškim uslovima, a svet se suočava sa izazovima, posebno u poslednjih pet godina. On napominje da vlast u Crnoj Gori formalno podržava ulazak u EU, ali ističe da deo vlasti, koji je predstavljen od strane bivšeg Demokratskog fronta, otvoreno radi protiv tog projekta, što stvara konfuziju unutar vlade.
Kada je reč o podršci Crne Gore pozicijama Vašingtona i Moskve, Perović smatra da crnogorska vlast nije bila jasna i da je zataškala važne aspekte. On podseća na nedavnu usvajanje Rezolucije o genocidu u logorima Jasenovac, Dachau i Mauthausen, što je, prema njegovom mišljenju, pokvarilo odnose sa Hrvatskom i Nemačkom.
Pored toga, Perović primećuje da su odnosi sa Bosnom i Hercegovinom takođe narušeni. On veruje da su nacionalisti, koji su se ranije radovali, sada svesni da američke diplomate prepoznaju greške u prethodnom pristupu koji je uključivao ustupke nacionalistima, posebno onima iz Beograda.
U vezi sa izjavama američkog predsjednika Donalda Trampa, Perović ukazuje na oštru reakciju američkog državnog sekretara Marka Rubia, koji je osudio Milorada Dodika, rukovodioca Republike Srpske, kao glavnog faktora nestabilnosti u Bosni i Hercegovini. Rubio je naglasio da Dodikovo delovanje podriva institucije i ugrožava bezbednost i stabilnost zemlje.
Perović takođe ističe da su brojni republikanski kongresmeni izrazili svoje nezadovoljstvo politikom koja se vodi u Banjaluci i Beogradu. Za Crnu Goru i ostale balkanske države, ulazak u EU je od vitalnog značaja, ali Perović naglašava da je, u kontekstu globalnih uznemiravajućih dešavanja, od suštinskog značaja da Evropska unija završi proces proširenja.
Kako se situacija razvija, Crna Gora se suočava sa izazovima u usklađivanju svojih spoljnopolitičkih stavova sa promenama u međunarodnom okruženju. Dok se odnosi između SAD i EU, kao i između SAD i Rusije, dalje razvijaju, crnogorska vlada će morati da se prilagodi i definiše svoj stav prema ovim ključnim pitanjima. U tom smislu, jasna i koherentna spoljnopolitička strategija biće od suštinske važnosti za budućnost Crne Gore u okviru EU i NATO.
