Hoće li prašinske oluje postati učestala pojava u Srbiji

Vesna Vuković avatar

Prašinska oluja koja je iznenadila vozače u okolini Kule 16. aprila zapravo nije bila neočekivana pojava. Nakon vrelog početka aprila, strujanja sa severozapada donela su promenu vremena, zahlađenje i jake vetrove koji su izazvali prašinske oluje. Video snimci vozača okruženih oblakom prašine na putevima u Vojvodini brzo su postali viralni, ali za stručnjake ova pojava nije bila iznenađujuća.

Prašinske oluje nisu isto što i peščane oluje koje možemo videti u pustinjskim područjima. One čine čestice manje od peska i nastaju naglo uz olujne oblake. Zemljište u Vojvodini, sa aluvijalnim depozitima, idealno je mesto za nastanak ovakvih oluja zbog degradacije zemljišta izazvane klimatskim promenama. Suše i neprilagođene poljoprivredne prakse doprinose pojavi prašinskih oluja, koje postaju nova realnost na ovim prostorima.

Klimatske promene su već doveli do gubitka vlage u zemljištu u Srbiji, a očekuje se da će udeo zemljišta pod rizikom od degradacije porasti u narednim decenijama. Nedostatak padavina i suša su česti problemi u Vojvodini, što zajedno sa neprilagođenim poljoprivrednim zemljištima doprinosi pojavi prašinskih oluja.

Unapređenje prognostičkih sistema i preciznih sistema praćenja i upozoravanja mogu pomoći u smanjenju rizika od prašinskih oluja. Borba protiv ovih oluja zahteva i adaptaciju rečnika kako bismo bolje razumeli, prepoznali i procenili rizike. Sadnja pokrovnih useva može pomoći u smanjenju izvorišnih oblasti čestica i zaštiti zemljišta od erozije.

Zemlje poput Srbije i Mađarske, koje se ne nalaze u sušnim područjima, još uvek nisu prepoznate kao mesta povećanog rizika od prašinskih oluja na nivou Ujedinjenih nacija. Stoga je važno razviti strategije za prevenciju i zaštitu od ovih oluja kako bi se smanjile negativne posledice na životnu sredinu i bezbednost u saobraćaju.

Vesna Vuković avatar

Preporučeni članci: