Inicijativa za podizanje obeležja hrabrim majorima Vojske Kraljevine Jugoslavije

Nebojša Novaković avatar

HRABRI majori vojske Kraljevine Jugoslavije, Aleksandar Mišić i Ivan Fregl, mogli bi uskoro dobiti spomenik u Valjevu kao priznanje za svoj herojski čin. Njih su Nemci streljali u decembru 1941. godine u centru grada na Kolubari nakon što su se pridružili pokretu Draže Mihailovića.

Vladimir Mišković, član Gradskog veća, predložio je Komisiji za podizanje spomenika da se Mišiću i Freglu podigne obeležje u Valjevu. On ističe da su njihova junačka dela i patriotizam vidljivi u činjenici da su zarobljeni u borbi i streljani od strane okupatora. Mišković naglašava da ovim predlogom ne želi podsticati trku u podizanju spomenika, već odavati priznanje svim borcima koji su delili iste ideale.

Mišić i Fregl bili su oficiri vojske Kraljevine Jugoslavije i predstavljali su različite nacionalnosti, ali su bili odani građani svoje zemlje. Predlog je da spomen-biste budu postavljene u centru Valjeva kako bi se odalo poštovanje njima i njihovim saborcima.

Aleksandar Mišić je odbio ponudu okupatora da bude pošteđen smrti zbog svog nemačkog porekla, ističući da je nemačka polovina njegove krvi istekla u Kolubarskoj bici u Prvom svetskom ratu. Ivan Fregl je svoju poslednju želju izrazio želeći da komanduje streljačkim strojem, dok je Aleksandar pred smrt bacila cokulu prema Nemcima.

Gradsko rukovodstvo Valjeva prethodnih godina razmatralo je ideju podizanja spomen-obeležja za Mišića i Fregla, prepoznajući njihov značaj za Srbiju. Po Miškoviću, tema podizanja spomenika ne bi trebala deliti ljude niti biti deo političkog potkusurivanja.

Pre mesec dana, Valjevski pokret otpora postavio je spomen-tablu dvojici hrabrih oficira na mestu gde su bili streljani. Na tom mestu se nekada nalazio valjevski zatvor, gde su majori proveli poslednje dane pre streljanja.

Istorčar dr Vladimir Krivošejev ističe da su Mišić i Fregl zaslužni za skrivanje komandanta Ravnogorskog pokreta Jugoslovenske vojske u otadžbini, Draže Mihailovića, od nemačke potere. Aleksandar Mišić je lažno predstavio sebe kao Draža kako bi obustavio poteru, ali je njegov pravi identitet otkriven u Valjevu.

Spomenik u čast Mišiću i Freglu bi bio simbol zahvalnosti i poštovanja prema njihovoj hrabrosti i odanosti otadžbini. Njihov herojski čin treba da bude trajno obeležen kako bi se podsetili na njihovu žrtvu i doprinos u borbi protiv okupatora. Podizanje spomenika bi također bilo priznanje svim borcima koji su se hrabro borili za slobodu svog naroda tokom Drugog svetskog rata.

Nebojša Novaković avatar