Knjiga Borisa Subašića o Srbima od Kapadokije do Karpata

Jovana Lazarević avatar

Novinar „Večernjih novosti“, Boris Subašić, objavio je novu knjigu pod nazivom „Put u Nigde – Otkrivanje Srba od Kapadokije do Karpata“ koja je dinamična i bogato ilustrovana putopisna avantura. Knjiga istražuje značajnu, ali često zanemarenu epizodu iz prošlosti srpskog naroda koja se odvijala na prostoru Balkana i Male Azije. Autor je inspiraciju za istraživanje pronašao u poruci koju je pronašao u žitiju Svetog Save, u kojoj se pominje da je veliki prosvetitelj i putnik hodočastio u Kapadokiju.

Kroz istraživanje naučne literature o antičkoj Anatoliji, današnjoj turskoj Anadoliji, Subašić je otkrio svedočanstva romejskih i arapskih izvora koji govore o maloazijskim Srbima koji su se naselili na prostoru ispod Bitinijskog Olimpa u 7. veku kao graničari Rimskog carstva. Glavni grad srpske kolonije u oblasti Gordiji nazvan je Gordoserbon, a Srbi su se tokom ratova sa Omejadskim kalifatom raselili do rubova Kapadokije.

Autor opisuje putovanje kroz Kapadokiju kao putovanje kroz paralelne stvarnosti u kojima se neprestano pojavljuju Srbi. Posmatra planine koje su bile živi bogovi, kao i tragove srpskih graničara na kapadokijskim planinama koji su masovno kolonizovani od strane Vizantije kako bi štitili granice od Omejadskog kalifata. Subašić ističe sličnosti sudbine ovih srpskih graničara sa njihovim sunarodnicima na granicama Ugarske i Habzburškog carstva sa Osmanskim imperijom.

Središnja tačka Subašićevog istraživanja je grad Nigde na krajnjem jugoistoku Turske, gde pronalazi ostatke srpskih tvrđava pored kojih je prošao Sveti Sava na svom putovanju u Kapadokiju. U podzemnom manastiru na periferiji Nigdea, Subašić pronalazi fresku Bogorodice Trojeručice koja podseća na ikonu koju je dobio kao zaveštanje od Svetog Save. Autor veruje da je Sveti Sava posetio Kapadokiju kako bi odao počast svom duhovnom uzoru Svetom Savi Osvećenom.

Knjiga se završava povratkom na balkanske Karpate, prateći puteve „podunavskog Svetog Save“ Hilandarca Svetog Nikodima iz 14. veka, prosvetitelja Vlaške i Moldavije. Subašić pronalazi poslednje tragove srpskih graničara na planinskoj granici Transilvanije i Moldavije. Ova knjiga nudi fascinantan uvid u malo poznate epizode iz srpske istorije i pomaže u otkrivanju veza između Balkana i Male Azije kroz vekove.

Jovana Lazarević avatar

Preporučeni članci: