Na današnji dan, 13. februara 1895. godine, braća Luj i Ogist Limijer patentirali su filmski projektor, čime su postali poznati kao „očevici svih bioskopa“. Njihov put do ovog značajnog dostignuća započeo je jedne februarske noći kada je Luj, inspirisan šivaćom mašinom, probudio svog brata sa idejom da unaprede filmski aparat. Njihov trud rezultirao je prvim filmom pod nazivom „Izlazak radnika iz fabrike Limijer u Lionu“, koji je snimljen sredinom marta iste godine.
Pre nego što su braća Limijer postavila temelje kinematografije, američki pronalazač Tomas Edison je usavršio aparat za snimanje i patentirao aparat za projekciju. Međutim, Edisonovi filmovi su bili zatvoreni u „sandučiće“, omogućavajući gledanje samo jednoj osobi. Braća Limijer su kupila Edisonov aparat i nekoliko filmova, a zatim su otvorili malu fabriku u Lionu gde su eksperimentišući, razvili svoj uređaj – kinematograf. Ova sprava je mogla da snima, razvija i projektuje pokretne slike, što je ubrzo dovelo do njene velike popularnosti.
Prvo javno prikazivanje filmova održano je 28. decembra 1895. godine u Parizu, ispred „Grand kafea“. Radoznala publika okupila se da vidi „žive slike“. Ugašeno je svetlo, a na platnu se pojavila treperava slova „Izlazak radnika iz fabrike Limijer“. Prikazano je desetak kratkih filmova, među kojima i „Dolazak voza na stanicu Siota“. Kada je lokomotiva u punoj brzini ušla u kadar, posetioci su od straha poskakali sa stolica, pokazujući koliko je ovaj izum bio revolucionaran.
Nakon nekoliko dana, Parižani su se okupljali u dugim redovima ispred „Indijskog salona“ kako bi ponovo videli voz i ženu sa dvogodišnjom devojčicom koja traži mesto u vagonu. Ta devojčica je bila kći mlađeg brata Luja, Alber Trarie Limijer, koja je postala prva filmska zvezda. U svojim starijim godinama, Alber je govorila kako nikada nije želela da postane filmska glumica, već je više uživala u drugim aktivnostima.
Luj Limijer preminuo je 1948. godine, šest godina pre svog brata. Iako su ubrzo prestali sa snimanjem filmova, pratili su razvoj kinematografije sa velikom radoznalošću. Alber je sećala kako je njen otac voleo umetničke filmove, dok su ga propagandni filmovi i ratne teme manje zanimale. Njegove reči o „čarobnoj kutiji“ koja je postala simbol kinematografije svedoče o njegovoj ljubavi prema umetnosti.
Otac braće Limijer, Klod-Antoan, imao je fotografsku radnju u kojoj su obojica sinova radila. Zahvaljujući tom iskustvu, Luj je stekao znanje o kompoziciji, kadriranju i svetlu. Njegova inovativna metoda „skrivene kamere“ postavila je temelje za dokumentarni film, snimajući prizore iz svakodnevnog života.
Ova priča o braći Limijer, čiji su izumi promenili svet zabave, inspiracija je za generacije koje dolaze. Njihovo nasleđe i dalje živi kroz umetnost filma, dok se publika i dalje divi čaroliji pokretnih slika. Njihova sposobnost da iskoriste dostupne tehnologije i unaprede ih dovela je do stvaranja nečega što je danas neizostavni deo naše kulture. Kinematografija nije samo umetnost, već i sredstvo izražavanja koje je zadržalo svoju moć da privuče i inspiriše ljude širom sveta.
Uloga braće Limijer u razvoju filma ne može se preceniti, a njihova inovacija i strast prema umetnosti ostavili su dubok trag u istoriji. Ova priča nas podseća na značaj kreativnosti i inovativnosti u svim oblastima, uključujući i umetnost, nauku i tehnologiju.
