Jovan Đorđević: Život srpskog intelektualca

Jovan Đorđević, poznati srpski intelektualac, rođen je u Senti na severu Bačke u novembru 1826. Bio je deo dobrostojeće porodice, sa ocem koji je bio uspešan trgovac. Nakon osnovnog školovanja u Senti, nastavio je školovanje u Segedinu, Novom Sadu i Temišvaru, gde je završio gimnaziju.

Studirao je filozofiju i medicinu u Pešti, ali je prekinuo svoje studije izazvane revolucijom 1848. godine, kada je Mađarska buna zahvatila Ugarsku. Tokom tih događaja, Srbi na prostoru Vojvodine su teško stradali, a đorđe je izgubio oca čiji su poslovi i imanje propali.

Isidor Nikolić, advokat i župan Bačke i Torontala, spasao je Đorđevića od teške situacije i poslao ga u Zagreb da nastavi studije. Nakon diplomiranja i položenog državnog ispita, radio je kao sudski činovnik u Lugošu, pa kao gimnazijski profesor u Novom Sadu. Bio je sekretar Matice srpske u Pešti i uređivao Srpski dnevnik u Novom Sadu.

Đorđević se posvetio pozorišnoj kritici i postao je poslanik na Blagoveštenskom saboru 1861. godine. Bio je jedan od osnivača Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu, čime je dao značajan doprinos srpskoj kulturi. Takođe je bio aktivan u obeležavanju stogodišnjice Jovana Tekelije, jednog od najvećih dobrotvora srpskog naroda.

Godine 1867. je obećao knjaz Mihailo da će pomoći izgradnju nacionalnog teatra u Beogradu, što se kasnije i ostvarilo. Đorđević je postao rukovodilac Narodnog pozorišta u Beogradu 1868. godine, a zatim i prvi dramaturg. Osnovali su Pozorišnu školu zajedno sa Aleksandrom Bačvanskim.

Kroz svoj rad kao gimnazijski profesor, direktor, rukovodilac učiteljskom školom i profesorom opšte istorije u Velikoj školi, Đorđević je ostavio veliki trag u srpskom obrazovanju. Njegovi učenici uključujući i Aleksandra Obrenovića, kasnijeg kralja, svedoče o njegovom uticaju i predanosti obrazovanju mladih.

Pored svog rada u obrazovanju i pozorištu, Đorđević je bio i književnik, pisao je poeziju, drame, kritike, istorijske biografije, putopise i rečnike. Bio je ministar prosvete 1892. godine i počasni član Srpske kraljevske akademije.

Iako nikada nije imao sopstvenu porodicu, Đorđević je odgajio decu svoje sestre, među kojima se istakao Stevan Sremac, poznati srpski pisac. Najpoznatiji je po dramskoj alegoriji „Markova sablja“, koja je postala srpska himna.

Jovan Đorđević preminuo je u Beogradu aprila 1900. godine, ostavljajući iza sebe bogato nasleđe u oblasti kulture, obrazovanja i književnosti. Njegov rad i doprinos srpskom društvu i kulturi i danas se pamti i ceni.